Krótka historia pinballa

post z 25 stycznia 2015

 Pierwszy pinball jaki został zbudowany to powstały w XIX wieku „Bagatelle-Table” , gra która łączyła elementy późniejszego pinbala i stołu bilardowego. Gracze za pomocą kijów próbowali wbijać kulki do otworów otoczonych gwoździami i kołkami.
  Koniec XIX wieku to zbudowanie przez Montagua Redgrava urządzenia o nazwie „Ball-Schooter” gdzie po raz pierwszy zastosowano sprężynę do wybijania kulki.
  Tego typu gry były bardzo popularne w barach i kawiarniach w zachodniej Europie i Ameryce. Jednak nie były to jeszcze automaty na monety. Chcąc na nim zagrać, chętny wykupywał kulki a po uzyskaniu wysokiego wyniku jako nagrodę dostawał bezpłatne posiłki, napoje czy papierosy.

 Produkcja automatów na monety na wielką skalę zaczęła się w połowie 1930 roku od powstania gry o nazwie „Ballyhoo” a jego twórcą był Raymond Maloney, który później założył firmę o nazwie Bally Manufacturing Company of Chicago, IL.

 Automatem, który odniósł pierwszy komercyjny sukces był wyprodukowany przez D. Gottlieba – „Baffle Ball”.

 Widok od góry i od spodu blatu

Pierwsze gry były wyłącznie mechaniczne. Dopiero w latach 1933-34 zaczęto wprowadzać elementy wykorzystujące energię elektryczną jak: zegary liczników, oraz różne dźwięki – gongi, dzwonki i brzęczyki a zasilane były z baterii. W roku 1935 Harry Williams założyciel firmy Manufacturing Company Williams  po raz pierwszy montuje w automacie urządzenie stosowane do dnia dzisiejszego o nazwie „Tilt”. Ponieważ wcześniejsze gry tego nie miały, grający chcąc otrzymać nagrody podnosili, popychali, wstrząsali automatem aby uzyskać jak najwyższy wynik. Wprowadzenie tej innowacji zapobiegało tego typu zachowaniom gdyż wyłączało dalszą grę. Poza tym ówczesne automaty były zbudowane całkowicie z drewna więc wstrząsanie nimi prowadziło także do ich awarii. „Tilt” to wiszący swobodnie na drucie i umieszczony w metalowym pierścieniu ciężarek nie dotykający obwodu, jednak po silniejszym wstrząsie zamykał obwód i wyłączał grę.

Tilt

 Według innych źródeł pierwszy urządzenie „tilt” wykorzystał Gottlib w grze „Tip Broker” („tilt” mechaniczny) w roku 1933 a „tilt” elektryczny wprowadziła firma ABT Manufacturing w grze o nazwie „Autocount” .

"Brokers Tip"

 Pinballe  od chwili ich masowej produkcji rozwijały się bardzo szybko. Do poziomego stołu dodano na jego końcu pionową „główkę” (backglass), w której umieszczono podświetlane liczniki. Na blacie stołu montowane są różne nowe urządzenia podnoszące atrakcyjność gry. W roku 1936 Bally wykorzystał po raz pierwszy tzw „bumpery” – zderzaki, o które odbija się kulka. Wcześniej były to kołki, gwoździe. Natomiast w roku 1948 Williams jako pierwszy stosuje w swojej grze „Rainbow” bumpery aktywne czyli odbijające uderzającą w nie kulkę.

 Pierwsze „zderzaki”(czerwone i żółte grzybki) z firmy Bally

 Aby móc w pełni wykorzystać energię elektryczną automaty wyposażone zostają w transformatory umożliwiające podłączenie gry do gniazdka elektrycznego. W Ameryce na początku 1930 roku działało 145 przedsiębiorstw produkujących automaty, jednak tak wielka konkurencja sprawiła, że już po połowie 1930 roku na rynku pozostało mniej niż 14 firm. Lata 1948 – 1959 można nazwać „złotym wiekiem” rozwoju pinballi a to za sprawą firmy D. Gottlieb Co., który w grze o nazwie „”Humpty Dumpty” po raz pierwszy w roku 1947 zastosował tzw „flippery” czyli po polsku odbijaki, płetwy chociaż ich pierwotna nazwa u nas przyjęła się na cały automat.

 „Główka” gry z przodu i od tyłu

 Blat do gry z wierzchu i od spodu.

W roku 1948 firma Genco zastosowała flippery w grze „Triple Action”  lecz umieściła ich jedna parę na dole planszy ale skierowane były one na zewnątrz a nie tak jak obecnie do wewnątrz.

 Flippery skierowane na zewnątrz

 Cały automat

Rok 1950 to wypuszczenie na rynek przez firmę D. Gottlib Co. pierwszej gry o nowoczesnej aranżacji zwanej „Spot Bowler”. Jej odbijaki były mniejsze niż te stosowane obecnie (teraz ich długość ma 3 cale a pierwsze takie flippery zastosował Williams w 1968 roku w grze „Hayburnes II”).

 Na górze „Spot Blower” z małymi flipperami na dole” Hayburnes II” Willimsa

 „Spot Blower”

 „Hayburners II”

W latach późniejszych następował rozwój pinballi, stosowano coraz ciekawsze i trudniejsze elementy gry, elektronika wyparła wcześniejsze mechaniczne rozwiązania a grafika na niektórych urządzeniach to bez mała dzieła sztuki.

Pierwsze blaty do gry były malowane bezpośrednio na sklejce przez co szybko się wycierały i traciły swoje rysunki, później aby temu zapobiec naklejano na farbę przeźroczystą folię a obecnie stosowane farby nie ulegają żadnemu zniszczeniu.